بنای تاریخی پیربکران، به عنوان یکی از نمونه‌های برجستۀ مجموعه مزارات شکل‌گرفته در دورۀ حکومت ایلخانان است. این بنا را می‌توان بازتابی از پیچیدگی‌های فرهنگی، مذهبی و اجتماعی آن دوره دانست. این پژوهش با هدف تبیین عوامل فرهنگی مؤثر در شکل‌گیری، سیر تکامل و تحولات این بنا، در بستری از تاریخ‌نگاری فرهنگی انجام شده است. روش تحقیق مبتنی بر رویکرد تاریخ فرهنگی و بر مبنای رویکرد کیفی و روش تاریخی است و داده‌ها از طریق منابع مکتوب، مادی، شفاهی و تصویری، به شیوه‌ای تلفیقی از دور روش مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی گردآوری شده‌اند. برای دستیابی به هدف پژوهش، ابتدا نقش و تأثیر انسان به‌عنوان مهم‌ترین عامل در شکل‌گیری فرهنگ بررسی شده و سپس، با استناد به تقسیم‌بندی فرهنگ به دو ساحت مادی و غیرمادی، عوامل مؤثر بر شکل‌گیری و تداوم بنای پیربکران مورد واکاوی قرار گرفته است.در این چارچوب، برخلاف رویکردهای سنتی که عمدتاً به ذهنیت نخبگان جامعه توجه دارند، این تحقیق بر بنیان‌های فکری و ذهنیت عامه مردم در دوران ایلخانی متمرکز است.یافته‌ها نشان می‌دهد که ذهنیت عامه، باورهای دینی و انگاره‌های مردمی در زمینه و زمانۀ تاریخی بنا، نقشی تعیین‌کننده در فرآیند شکل‌گیری، سیر تکامل و تحولات معماری آن داشته‌اند. این پژوهش، بنای پیربکران را نه صرفاً به‌عنوان یک اثر معماری، بلکه به‌مثابه تبلوری از جهان‌نگری مردم عامه در دوره ایلخانان تحلیل می‌کند.
میرزائی, مرضیه , رحیم‌زاده, محمدرضا و نوروز زاده چگینی, ناصر . (1404). روایتی از شکل‌گیری بنای پیربکران در عهد ایلخانان. مطالعات معماری ایران, (), -. doi: 10.22052/jias.2025.254309.1282
MLA
میرزائی, مرضیه , , رحیم‌زاده, محمدرضا , و نوروز زاده چگینی, ناصر . "روایتی از شکل‌گیری بنای پیربکران در عهد ایلخانان", مطالعات معماری ایران, , , 1404, -. doi: 10.22052/jias.2025.254309.1282
HARVARD
میرزائی, مرضیه, رحیم‌زاده, محمدرضا, نوروز زاده چگینی, ناصر. (1404). 'روایتی از شکل‌گیری بنای پیربکران در عهد ایلخانان', مطالعات معماری ایران, (), pp. -. doi: 10.22052/jias.2025.254309.1282
CHICAGO
مرضیه میرزائی , محمدرضا رحیم‌زاده و ناصر نوروز زاده چگینی, "روایتی از شکل‌گیری بنای پیربکران در عهد ایلخانان," مطالعات معماری ایران, (1404): -, doi: 10.22052/jias.2025.254309.1282
VANCOUVER
میرزائی, مرضیه, رحیم‌زاده, محمدرضا, نوروز زاده چگینی, ناصر. روایتی از شکل‌گیری بنای پیربکران در عهد ایلخانان. مطالعات معماری ایران, 1404; (): -. doi: 10.22052/jias.2025.254309.1282
)