در مسیر فهم تاریخ شهرها، چگونگی امتداد حیات شهر و تحولات ساختاری آن، مبحثی قابل بحث و کنکاش است. در پژوهش‌های گذشته، عموماً شهر به مثابه موجودی منفک از نظام پیرامونیِ خود خوانش شده و تاثیر روابط‌سیاسی بر روند توسعه آن از قلم افتاده است. حال آن‌که شکل‌گیری و حیات شهر کرمان در منطقه‌ای نامساعد به لحاظ شرایط اقلیمی، همواره وابسته به روابط تجاری با شهرهای اطراف بوده و توسعه‌سیاسی شهر، توسعه‌عمرانی و توسعه‌فیزیکی آن را رقم‌زده‌است.
هدف این پژوهش شناخت دقیق این روابط و نسبت هرکدام با دیگری و خوانش الگوی سازمان‌فضایی شهر کرمان از قرن ۵ تا۱۰ ق است. فهم ساختار گذشته شهر، مستلزم بررسی تواریخ محلی و منابع دست‌اول، تحلیل آن‌ها و تطبیق اسناد تاریخی با آثار معماری هر دوره است. بنابراین راهبرد این پژوهش از نوع تاریخی-تحلیلی و استدلال‌منطقی است. بر اساس یافته‌های این پژوهش شهر کرمان از قرن ۵ق به طور ویژه‌ای مورد توجه قرارگرفت و رونق اقتصادی شهر، موجب توسعه‌سیاسی آن شد و سازمان فضایی شهر سلجوقی را متحول کرد. در طی ۵قرن بعدی، هسته‌های شهری جدیدی متاثر از وضعیت اراضی درون حصار و چگونگی روابط سیاسی با شهرهای اطراف، شکل گرفتند. هسته‌هایی که متشکل از عناصر شهریِ نو و ابنیه مهمی مثل مسجدجامع، دارالسیاده،گرمابه بودند و توسعه آن‌ها، زمینه‌ساز تحول استخوانبندی شهر و موجب شکل‌گیری محلات جدید پیرامون هسته شهر و تعیین‌کننده جهت اصلی گسترش آن بودند.
شفیعی‌نژاد, علی و انیسی, علیرضا . (1403). واکاوی تحولات ساختار شهر کرمان از سده پنجم تا دهم قمری با تکیه بر روابط سیاسی و نقش عناصر شهری. مطالعات معماری ایران, (), -. doi: 10.22052/jias.2025.255674.1336
MLA
شفیعی‌نژاد, علی , و انیسی, علیرضا . "واکاوی تحولات ساختار شهر کرمان از سده پنجم تا دهم قمری با تکیه بر روابط سیاسی و نقش عناصر شهری", مطالعات معماری ایران, , , 1403, -. doi: 10.22052/jias.2025.255674.1336
HARVARD
شفیعی‌نژاد, علی, انیسی, علیرضا. (1403). 'واکاوی تحولات ساختار شهر کرمان از سده پنجم تا دهم قمری با تکیه بر روابط سیاسی و نقش عناصر شهری', مطالعات معماری ایران, (), pp. -. doi: 10.22052/jias.2025.255674.1336
CHICAGO
علی شفیعی‌نژاد و علیرضا انیسی, "واکاوی تحولات ساختار شهر کرمان از سده پنجم تا دهم قمری با تکیه بر روابط سیاسی و نقش عناصر شهری," مطالعات معماری ایران, (1403): -, doi: 10.22052/jias.2025.255674.1336
VANCOUVER
شفیعی‌نژاد, علی, انیسی, علیرضا. واکاوی تحولات ساختار شهر کرمان از سده پنجم تا دهم قمری با تکیه بر روابط سیاسی و نقش عناصر شهری. مطالعات معماری ایران, 1403; (): -. doi: 10.22052/jias.2025.255674.1336
)