آموزش رفتار سازه های با مصالح بنایی به دانشجویان کارشناسی معماری با استفاده از مدل بلوک‌های صلب متعادل

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران و عضو هیئت‌علمی دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 استاد، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

10.22052/jias.2023.248751.1159

چکیده

با وجود آن که مسألۀ سازه‌های با مصالح بنایی یکی از حوزه‌های مهم و چالش برانگیز است، توجه کافی به آن‌ در حوزۀ آموزش سازه در معماری وجود نداشته است. نوشتار حاضر نتیجۀ تلاش‌های انجام شده برای پر کردن این خلأ را منعکس می‌کند که در قالب یک اقدام-پژوهی چهارساله، در پارادایم ممارست و از طریق انجام چرخه‌های آموزشی مکرر صورت پذیرفته اند. این پژوهش بر آموزش رفتار این سازه‌ها در سطح مقدمات متمرکز است و در پی پاسخگویی به این مهم است که چگونه می توان نحوۀ رفتارسازه‌های با مصالح بنایی را برای دانشجویان کارشناسی معماری بیان نمود؟ و مدل این آموزش چگونه می‌تواند شکل گیرد؟ راهبرد اتخاذ شده در مسیر، مطالعۀ تجربی و از طریق مشاهدۀ حرکت (مطالعۀ سینماتیک) مدل بلوک‌های صلب در قالب تحلیل و طراحی در حالت حد نهایی می‌باشد. اثر دو عامل ناپایدارکنندۀ نشست و زلزله بر روی مجموعۀ قوس و پایه، با رویکردی مبتنی بر جابجایی، در این مسیر مورد بررسی قرارمی‌گیرد. مشاهده شد که در راستای هدف آموزش رفتار سازه‌های با مصالح بنایی، برخی ازمفاهیم پایه و مسائل تحلیل حدی، چون تسلیم، وقوع مفاصل پلاستیک و وابستگی حدنهایی و محل مفاصل پلاستیک به تناسبات هندسی سازه، از طریق بررسی حرکتی مدل‌های بلوک صلب قابل طرح هستند. مدل آموزشی پیشنهادی مبتنی بر آزمایش دانشجویان بر روی مدل‌های فیزیکی و دنبال کردن مرحله به مرحله پرسش‌های هدایت شدۀ مدرس است که بر مشاهده تأکید دارند. نتایج این نوشتار می‌توانند به مدرسان برای تلاش در زمینۀ بهبود آموزش این حوزه توجه دهند.

کلیدواژه‌ها