بررسی تأثیر متقابل مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی بر کیفیت زندگی در محله‌های شهری با استفاده از روش معادلات ساختاری (مورد مطالعه: محله‌های سلطان میراحمد و فین کاشان) (علمی پژوهشی)

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات

2 دانشگاه علم و صنعت

چکیده

محله‌‌‌‌های شهری بستر‌ی مناسب برای شکل‌گیری ارتباطات پایدار اجتماعی و افزایش اعتماد و مشارکت اجتماعی است. با توسعۀ شهرها و تغییرات اساسی در الگوی زندگی ساکنان، با تغییرات گسترده در روابط نزدیک و گسست ارتباطات پیونددهنده روبه‌رو هستیم؛ به‌طوری که امروزه رویکرد‌های مبتنی بر افزایش سرمایۀ اجتماعی در جوامع محلی به‌عنوان راهکاری مؤثر در جهت توسعۀ پایدار اجتماعی و ارتقای کیفیت زندگی شناخته می‌شود. هدف پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد سرمایۀ اجتماعی و کیفیت زندگی در سطح تحلیل محله‌های شهری و سنجش میزان تأثیرگذاری متقابل متغیر سرمایۀ اجتماعی و کیفیت زندگی، به‌خصوص در گونه‌های متفاوت، نظیر دو محلۀ سلطان میر‌احمد و فین کاشان است که بعد از نتیجه‌گیری بتوان به‌عنوان چارچوب سیاست‌گذاری برای توسعۀ شهری مورد استفاده قلمداد‌ کرد. روش پژوهش برحسب هدف کاربردی و برحسب گردآوری داده‌ها ترکیبی (تحلیل متون کیفی و روابط کمی‌سازی) است. روش نمونه‌گیری در پژوهش حاضر چندمرحله‌ای و ابزار گردآوری اطلاعات، به‌صورت پرسشنامه بوده که اعتبار آن با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت. فرضیات به روش آزمون تفاوت میانگین دو نمونۀ مستقل (آزمون t) و آزمون همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش حاضر بیانگر وجود ارتباط معنی‌دار میان ابعاد متغیر سرمایۀ اجتماعی و کیفیت زندگی است. بیشترین تأثیرگذاری متغیر سرمایۀ اجتماعی بر متغیر کیفیت زندگی را شاخص اعتماد (۸۵/۰) و بیشترین تأثیر‌گذاری متغیر کیفیت زندگی بر سرمایۀ اجتماعی را شاخص سلامت محیط (۸۸/۰) داراست. نتایج پژوهش نشان‌دهندۀ آن است که از طریق افزایش اعتماد به‌عنوان تأثیرگذا‌رترین شاخص سرمایۀ اجتماعی می‌‌توان به ارتقای کیفیت زندگی محله‌های شهری دست یافت و همچنین با ارتقای شاخص‌های سلامت محیط به ارتقای کیفیت زندگی محله‌های شهری و در نتیجه سرمایۀ اجتماعی مطلوب‌تر دسترسی پیدا کرد. از تأثیر متقابل مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی و کیفیت زندگی می‌توان در راستای بازتولید سرمایۀ غنی‌تر و کیفیت زندگی مطلوب‌تر در محله‌های شهری استفاده کرد.


 

کلیدواژه‌ها