زمانی که قزوین به‌عنوان پایتخت شاه‌طهماسب انتخاب شد، دولتخانه و مجموعه‌ای از باغ‌ها، در اراضی موسوم به زنگی‌آباد ساخته شدند. با تخریب بخش وسیعی از مجموعۀ صفوی قزوین، آثار ناچیزی از آن باقی مانده است. این آثار ناچیز و منابع دیگر همواره دست‌مایه قرار گرفته‌اند تا شکل شهر و طرح دولتخانه و باغ‌های مجاور آن آشکار شود. با وجود این، به نظر می‌رسد اطلاعات موجود برای فهم طرح شهر صفوی و خصوصیات اجزای مهم آن همچون خیابان کافی نیستند و شکل، طرح و خصوصیات خیابان صفوی به‌اندازۀ کافی مطالعه نشده است. این مقاله به‌دنبال یافتن موقعیت و خصوصیات خیابان یا خیابان‌های دارالسلطنۀ قزوین است. شاعر دربار، عبدی‌بیگ شیرازی به دستور شاه، دارالسلطنه و از جمله باغ سعادت، کاخ‌ها و برخی خیابان‌ها و میدان‌ها را توصیف کرده است. این توصیفات، سندی مهم برای فهم فضاهای شهر جدیدی است که در زمان طهماسب در شمال قزوین ساخته شد. برخی از جهانگردانی که به قزوین رفته‌اند، مشاهدات خود را از دربار صفوی در بخش‌هایی از دست‌نوشته‌ها و ترسیم‌های خود شرح داده‌اند. از میان آن‌ها پیترو دلاواله، دن گارسیا فیگوئروا و انگلبرت کمپفر بیشتر از دیگران، اطلاعاتی دربارۀ دارالسلطنۀ قزوین ارائه کرده‌اند. در این مقاله که روشی تفسیری و توصیفی تاریخی دارد، ابتدا شرح عبدی‌بیگ از خیابان‌های مجموعه مطالعه شده است. با شناخت فضاهای توصیف‌شده در شعر و تطبیق ویژگی‌های آن‌ها با ترسیم‌های کمپفر و نوشته‌های دلاواله و فیگوئروا، موجودیت و موقعیت خیابان یا خیابان‌ها و ارتباط آن‌ها با یکدیگر در بستر شهر قابل فهم است. بر این اساس به‌جز خیابان شمالی جنوبی و خصوصی درون باغ اطراف ارشی‌خانه و سایر خیابان‌های درون باغ‌ها، دو خیابان در بیرون باغ‌های خصوصی قابل شناسایی است: نخست، خیابانی نیمه‌عمومی که میان سردر عالی‌قاپو و سردر باغ اطراف ارشی‌خانه قرار دارد و دوم، خیابانی که سردر عالی‌قاپو را به شهر قزوین متصل می‌کند و انتهای جنوبی آن نزدیک جلوخان مسجد جامع بوده است.
جیحانی, حمیدرضا, & رجبی, فاطمه. (1400). «بهشت ثانی» و «کوچۀ آراسته از خرمی»، شکل و جایگاه خیابان(ها) در جعفرآباد و قزوین صفوی. مطالعات معماری ایران, 6(12), 41-65.
MLA
حمیدرضا جیحانی; فاطمه رجبی. "«بهشت ثانی» و «کوچۀ آراسته از خرمی»، شکل و جایگاه خیابان(ها) در جعفرآباد و قزوین صفوی", مطالعات معماری ایران, 6, 12, 1400, 41-65.
HARVARD
جیحانی, حمیدرضا, رجبی, فاطمه. (1400). '«بهشت ثانی» و «کوچۀ آراسته از خرمی»، شکل و جایگاه خیابان(ها) در جعفرآباد و قزوین صفوی', مطالعات معماری ایران, 6(12), pp. 41-65.
VANCOUVER
جیحانی, حمیدرضا, رجبی, فاطمه. «بهشت ثانی» و «کوچۀ آراسته از خرمی»، شکل و جایگاه خیابان(ها) در جعفرآباد و قزوین صفوی. مطالعات معماری ایران, 1400; 6(12): 41-65.
)