آفرینش اثر معماری با الهام از طبیعت، یکی از روشهای مرسوم در طراحی معماری است، اما وجوه متفاوت برداشت از طبیعت در طراحی معماری چندان شناختهشده نیست. در زمینۀ ارتباط روش الهام از طبیعت با سبکها و روشهای مختلف آفرینش معماری، همچنین شیوۀ صحیح الهام از طبیعت، پژوهشها اندک است. در این پژوهش، در مرحلۀ اول، انواع روشهای آفرینش معماری و ارتباط آنها با الهام از طبیعت تحلیل شده و روش قیاس معرفی میگردد. انواع الگوهای موجود در طبیعت شناخته میشود و براساس آن، رویکردهای مختلف روش قیاس با طبیعت در معماری دستهبندی میگردد. در مرحلۀ دوم، برای تحلیل عملکرد دانشجویان در قیاس با طبیعت مطالعۀ تجربی، بهصورت اسکیس در بین دانشجویان کارشناسی معماری انجام میگیرد. ایدههای ترسیمشدۀ دانشجویان از نظر نوع قیاس، دستهبندی میشود. یافتهها نشان میدهد روش قیاس یکی از روشهای مهم در بین سایر روشهای آفرینش معماری است. الگوهای طبیعت دارای ویژگیهای فرمی، ویژگیهای ساختاریعملکردی و ویژگیهای مفهومی است و سه رویکرد قیاس سطحی، قیاس ساختاری و استعاره در برداشت از این ویژگیها وجود دارد. همچنین یافتهها نشان میدهد که اهداف دانشجویان از انتخاب پدیدههای طبیعی بهعنوان منبع الهام شامل عملکرد، فرم، سمبلیسم، زیبایی، بداعت، فرایند، طبیعت و اقلیم است و فرم بیشترین فراوانی را در بین سایر اهداف دارد. دانشجویان از قیاس مفهومی استفاده نکرده و از قیاس سطحی بیشتر از قیاس ساختاری استفاده میکنند. توجه فراوان دانشجویان به ویژگیهای فرمی و برداشت سطحی ضرورت آشنا نمودن دانشجویان با شیوۀ صحیح قیاس در آموزش معماری را نشان میدهد.