محمدکریم پیرنیا، از برجستهترین تاریخپژوهان معماری ایران، دو دستاورد بزرگ به نام اصول معماری ایران و سبکشناسی معماری ایرانی داشت. در این مقاله، به بررسی اصول پیشنهادی او برای معماری ایرانی پرداخته شده است. به این منظور، ابتدا چگونگی تکوین و تکمیل اصول پنجگانۀ او در طی زمان نشان داده شده، سپس سخن او دربارۀ یکایک اصولها که در منابع گوناگون پراکنده است، از منابع اصیل جمعآوری و به زبانی منسجم بیان گردیده است. در ادامه مقاله، در کلیات این اصول تأمل، و شایستگی آنها برای تبیین معماری ایرانی سنجیده شده است. نگارندگان، انگیزههای پیرنیا را از طرح آنها و نیز مفروضات و دلالتهای ضمنی آنها را بررسی و آنها را نقد کردهاند. در پایان نشان داده شده که ترکیب و محتوای کنونی این اصول، باطن و ظاهری دارد. ظاهر آنها متناسب با نیازهای زمانۀ پیرنیاست و ممکن است امروزه به کار محققان معماری ایران نیاید و معتبر نباشد، اما باطن آنها ابزارهایی ارزنده برای شناسایی و فهم معماری ایرانی در بستر فرهنگ ایرانی است. در این صورت، میتوان اصول پیرنیا را بازخوانی کرد و در خدمت تعمیق تحقیق در تاریخ معماری ایران درآورد.
قیومی بیدهندی, مهرداد, & عبدالله زاده, محمد مهدی. (1400). بام و بوم و مردم (بازخوانی و نقد اصول پیشنهادی پیرنیا برای معماری ایرانی). مطالعات معماری ایران, 1(1), 7-23.
MLA
مهرداد قیومی بیدهندی; محمد مهدی عبدالله زاده. "بام و بوم و مردم (بازخوانی و نقد اصول پیشنهادی پیرنیا برای معماری ایرانی)", مطالعات معماری ایران, 1, 1, 1400, 7-23.
HARVARD
قیومی بیدهندی, مهرداد, عبدالله زاده, محمد مهدی. (1400). 'بام و بوم و مردم (بازخوانی و نقد اصول پیشنهادی پیرنیا برای معماری ایرانی)', مطالعات معماری ایران, 1(1), pp. 7-23.
VANCOUVER
قیومی بیدهندی, مهرداد, عبدالله زاده, محمد مهدی. بام و بوم و مردم (بازخوانی و نقد اصول پیشنهادی پیرنیا برای معماری ایرانی). مطالعات معماری ایران, 1400; 1(1): 7-23.