Patterns and Constituent Elements of the khavun-chinis of Shushtar

Document Type : Original

Authors

1 Ph.D. candidate, Department of Architecture, AhwazBranch, Islamic Azad University

2 Department of Architecture, AhwazBranch, Islamic Azad University

3 Department of Architecture, ParandBranch, Islamic Azad University

Abstract

Architecture in Shushtarhas evolved as the result of centuries of living experience in a region with a hot and semi-arid climate, representing a brilliant climate-responsive approach. A most valuable architectural strategy in this city is a type of brickwork (khavun-chini) which not only enhances the beauty ofthe structures but also caters to the climatic needs.The main objective of this research is to identify, document, and analyze the patterns and projection elevations of the khavunbrickwork in Shushtar. Using quantitative and descriptive-analytical approaches, 70 patterns from the facades of historical buildings in Shushtar, particularly from the decorative elements of main entrances and courtyard walls, mostly attributed to the late Qajar and early Pahlavi periods,were studied. These patterns were documented through field studies in the historical fabric of the city as well as library research. Based on the obtained images, their patterns were drawn using AutoCAD software, and the collected data were uploaded to Excel to create analytical diagrams and perform quantitative analyses.According to the results, the average area of these patterns was found to be 0.45 square meters. Furthermore, the constituent elements of the khavunbrickworkwere introduced, and the role of each component in shaping each pattern was determined. The elevation of each pattern projectionwas calculated, and ultimately, the average elevation of the patterns was found to be approximately 35%. With the help of the results of this research, the conservation and reconstruction process of the khavunbrickworkscan be facilitated and shortened. Since the calculation and analysis of their constituent elementsare provided in this study, the amount of materials needed to produce each pattern can be calculated by referring to the tables in this article. Since the extent of the projection is a significant variable in the size of the shadow produced by that brickwork, the available data can also be utilized in assessingthe thermal efficiency and value of any brickwork.

Keywords

References

افشارباقری، مریم. بازگشت به خویشتن؛ پیشنهاد الگوی مسکن در بافت قدیم شهر شوشتر؛ نمونۀ موردی: محلۀ عبدالله‌بانو. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد معماری. دانشکدۀ فنی و مهندسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر. 1387.
امام شوشتری، محمدعلی. 1347. کاربرد تزیینی آجر (خوون و فریز). مجلۀ باستان‌شناسی و هنر ایران، ش. 1.
تابان، محسن، محمدرضا پورجعفر، محمدرضا بمانیان، و شاهین حیدری. 1391. تأثیر اقلیم بر شکل تزیینات معماری با تکیه بر تحلیل میزان سایه‌اندازی خوون‌چینی‌های آجری بافت تاریخی دزفول. نشریۀ‌ نقش جهان 2 (2)، 79ـ90.
چهارمحالی، علی‌محمد. ؟. نقوش زنده جان در معماری شوشتر. (در دست چاپ).
دهار، علی، منصوره طاهباز، و محسن تابان. 1398. بررسی اثر خوون‌چینی بر انتقال حرارت از نمای جنوبی در تابستان، در اقلیم بسیار گرم و نیمه‌خشک خوزستان. نشریۀ معماری اقلیم گرم و خشک. 10: 119ـ140.
زرگرزاده دزفولی، مجتبی، سید کیانوش لاری بقال، نجمه سالاری‌نسب، و مهناز بابایی مراد. (1395). خوون‌چینی تکامل و تناسب ابعاد آجر در نماسازی‌های آثار معماری دزفول. دوفصلنامه‌ۀ مطالعات معماری ایران، ش. 9: 47ـ66.
رحیمیه، فرنگیس، و غلامرضا ربوبی. ۱۳۵۳. شناخت شهر و مسکن بومی ایران در شرایط آب‌وهوایی گرم و نیمه‌مرطوب؛ دزفول ـ شوشتر. تهران: انجمن دانشجویان دانشگاه تهران.
زمرشیدی، حسین، و علی صادقی حبیب‌آباد. 1397. آجر و هنر آجرکاری از دوران باستان تا امروز. فصلنامۀ مطالعات شهر ایرانی اسلامی 9 (33): 5ـ17.
شوشتری، میر عبداللطیف خان. 1363. تحفة العالم و ذیل التحفة، سفرنامه و خاطرات. تهران: طهوری.
مشهور، زینب. 1400. بررسی آرایه‌های آجری خانه‌های تاریخی بهبهان در دورۀ پهلوی. دوفصلنامۀ‌ مطالعات معماری ایران، ش. 20: 27ـ48.
نجیب اوغلو، گل‌رو. 1995. هندسه و تزیین در معماری اسلامی (طومار توپکاپی). ترجمۀ مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: روزنه.
نعیما، غلامرضا. 1376. دزفول شهر آجر. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
------. 1399. دزفول شهر آجر، ج. ۲. تهران: سروش دانش.
نیکقدم، نیلوفر، سید مجید مفیدی شمیرانی، و منصوره طاهباز. 1394. مقایسۀ تحلیلی پهنه‌بندی اقلیمی مناطق جنوبی ایران با روش کوپن- تراورتا و معیارهای آسایش گیونی. نشریۀ‌ معماری و شهرسازی آرمانشهر 8 (15). 119ـ130.
وثیق، بهزاد، حسین ناصری، و صادق بختیاری. 1399. بازشناسی مطلوبیت تصویری خوون‌چینی سردر خانه‌های تاریخی دزفول. دوفصلنامۀ علمی نگارینه هنر اسلامی 7 (20): 57ـ67.
https://www.google.com/maps (28 june 2023)
Sozen MS, Gedik GZ. Evaluation of Traditional Architecture in Terms of Building Physics: old diyarbakir Houses. Building and Environment 2007;42:1810-6.
Journal of Iranian Architecture Studies
Volume 12, Issue 23
September 2023
Pages 135-156

Files

Share

How to cite

Statistics