A Typological Study of Safavid-Era Housing in Nadushan, Yazd Province

Articles in Press

Document Type : Original

Authors

1 PhD Candidate in Architectural and Urban Conservation, School of Conservation and Restoration, Art University of Isfahan

2 Assistant Professor, Faculty of Humanities, Bu-Ali Sina University

Abstract

Nadushan, located 105 km from Yazd, has a long and rich history. It once lay along the Silk Road at a key crossroads for caravans. However, due to its distance from modern routes, its prosperity has declined. During the Safavid period, Nadushan’s role as a communication hub between Yazd and Isfahan was significantly enhanced. This prominence is evident in the village's growth and development, including the construction of fortifications and the increase in residential buildings.
Despite the diversity of Safavid-era houses in Nadushan, there has been no focused research on their typology. This article aims to address that gap. The study is based on historical documents and fieldwork and employs a descriptive-analytical method. It aims to classify Safavid houses in Nadushan by analyzing shared spatial characteristics and comparing their formal features. The analysis combines qualitative and quantitative aspects to arrive at a final typology.
The findings reveal that two main types of houses were prevalent during the Safavid period: the 4-soffeh house and the courtyard house. The 4-soffeh houses continued the traditional Iranian residential pattern. The most common Safavid houses in Nadushan are one-sided houses with a three-part layout, followed by larger lordly houses with a five-part plan.

Keywords

References

احمدی ندوشن، علیرضا. 1380. ندوشن؛ نگین انگشتری کویر. یزد: نیکوروش.
اسفنجاری کناری، عیسی، و لیلا ذاکرعاملی. 1384. گزارش پژوهش مسکن صفوی میبد، مرکز اسناد پایگاه پژوهشی میبد و مرکز اسناد اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد [گزارش منتشرنشده].
اسفنجاری کناری، عیسی، و لیلا ذاکرعاملی. 1385. خانه‌های‌های مظفری میبد. در میبد شهری که هست، به کوشش عیسی اسفنجاری کناری. سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری، پایگاه پژوهشی میراث‌فرهنگی شهر تاریخی میبد: 157ـ208.
اسفنجاری کناری، عیسی، و لیلا ذاکرعاملی. 1387. معماری خانه‌های صفوی میبد. در همایش معماری و شهرسازی گردهمایی مکتب اصفهان. به کوشش باقر آیت‌الله‌زاده‌ شیرازی. تهران: فرهنگستان هنر.
پسران، پدرام، و مهدی اژدری. 1378. گزارش معرفی بافت تاریخی روستای ندوشن. مرکز اسناد اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد [گزارش منتشرنشده].
پسران، پدرام. 1385. گزارش مستندسازی بافت تاریخی شهر ندوشن. مرکز اسناد اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد [گزارش منتشرنشده].
خادم‌زاده، محمدحسن. 1385. هزار و یک نقش (بررسی خانه‌های دوران صفویۀ یزد)، مرکز اسناد پایگاه میراث‌‌فرهنگی شهر تاریخی یزد [گزارش منتشرنشده].
خادم‌زاده، محمدحسن. 1387. معماری دورۀ آل‎مظفر یزد. تهران: همپا، با مشارکت سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد.
رفیعی سرشکی، بیژن، ندا رفیع‌زاده، و علی‌محمد رنجبر کرمانی. 1382.  فرهنگ مهرازی ایران. تهران: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.
ذاکرعاملی، لیلا، و عبدالله جبل‌عاملی. 1392. بررسی سیر تحول ایوان در خانه‌های سنتی دشت یزد ـ اردکان از دورۀ مظفری تا قاجار. صفه 23 (62): 103ـ118.
دهقانی تفتی، محسن، و غلامحسین معماریان. 1396. در جستجوی معنایی نو برای مفهوم گونه و گونه‌شناسی در معماری (مطالعۀ موردی: خانۀ گونۀ تالاردار شهر تفت). مسکن و محیط روستا 37 (162): 21ـ38.
سلطان‌زاده، حسین. 1384. فضاهای ورودی در معماری سنتی ایران. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
قزلباش، محمدرضا و فرهاد ابوالضیاء. 1364. الفبای کالبد خانۀ سنتی یزد. تهران: سازمان برنامه ‌و بودجه، معاونت فنی، دفتر تحقیقات و معیارهای فنی.
معماریان، غلامحسین. 1399. معماری ایران: دستگاه‌شناسی. تهران: گلجام.
معماریان، غلامحسین، و محمدعلی طبرسا. 1392. گونه و گونه‌شناسی معماری، معماری و شهرسازی ایران، ش. 6: 103ـ114.
معماریان، غلامحسین. 1393. مبانی طراحی معماری. تهران: نغمۀ نواندیش.
Esfanjary, Eisa. 2017. Persian historic urban landscapes: Interpreting and Managing Maibud over 6000 years. Edinburgh: Edinburgh University Press.

Files

Share

How to cite

Statistics