Fundamentals of Conserving Settlements Related to Historic Gardens in Birjand

Document Type : Original

Authors

1 Ph.D. Candidate, Department of Urban Planning, NT.C. Islamic Azad University

2 Assistant Professor, Department of Urban Planning, NT.C. Islamic Azad University

3 Associate Professor, the Research Center of Historical Buildings and Fabrics, the Research Institute of Cultural Heritage and Tourism

Abstract

A number of settlements that were formed and developed in the proximity of historical gardens maintained a historical connection with said gardens. It can be stated that the social, physical, cultural, and economic life of these settlements was intertwined with the historical gardens surrounding them. The existence of numerous rural settlements in the proximity of historic gardens in the Birjand region allows for the study of the relationship between these settlements and the historic gardens. The connection between settlements and historic gardens is a rarely discussed subject. These settlements in the Birjand region, along with historic gardens and other remaining components and elements, formed a cohesive and interconnected totality. Thus, it is necessary to protect these settlements, which are at risk of destruction in numerous cases, as they hold historic, social, economic, and cultural value. Given the difficulties of protecting these settlements due to the multi-faceted and sometimes irreversible issues, this study employs four international documents that could prove reliable as an initial basis for protection. Moreover, a number of matters that seemed necessary in the protection of these settlements were processed by referring to historical sources, field observations, and analyzing historical narratives of the settlement inhabitants who had real-life experiences from the 60s and 70s. Therefore, this study combines interpretation, observation, and narrative analysis in its methodology. The findings indicate the existence of at least three types of settlements in the Birjand region that have experienced different damages despite their similarities. These settlements fall into four categories based on the type and severity of damage. The damages inflicted on the Kalatehs (small villages) are considerable, as these settlements inherently derived their life from historical gardens and were heavily dependent on the ruling feudal landlord. Thus, the life-giving conservation approach, which largely involves restoration and revival measures, is recommended for these types of settlements. Conversely, protective measures such as maintenance and empowerment are suggested for rural settlements that existed prior to the formation of historical gardens and continue to maintain social and economic life.

Keywords

References

 احمدیان، محمدعلی. 1374. جغرافیای شهرستان بیرجند؛ با اشاراتی به تاریخ و فرهنگ این شهرستان. مشهد: آستان قدس رضوی.
 اهلرس، اکارت. 1978. واحه‌های در حال فروپاشی ایران مرکزی. در مجموعۀ مقالات ایران؛ شهر، روستا، عشایر. ترجمۀ عباس سعیدی، 1380. 87ـ94. تهران: منشی.
 بهنیا، محمدرضا. 1381. بیرجند نگین کویر: شناخت بیرجند ـ نام‌آوران بیرجند. تهران: دانشگاه تهران.
 جیحانی، حمیدرضا، و مریم رضائی‌پور. 1396. منظر باغ؛ سیر تحول، نقش شهری و اصول شکل‌گیری. تهران و کاشان: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و دانشگاه کاشان.
 جیحانی، حمیدرضا، و نغمه اسدی چیمه. 1398. عناصر و ویژگی‌های محیطی پیرامون باغ‌های مظهرخانه‌ای، براساس مطالعۀ نمونه‌هایی از باغ‌های حکومتی و رسمی. مجلۀ معماری اقلیم گرم و خشک. 7(9)، یزد: دانشگاه یزد.
 حکومت قائنات. 1316. نامۀ حکومت قائنات به وزارت امور خارجه. تهران: مرکز اسناد وزارت امور خارجه.
 حموی، یاقوت بن عبدالله. 621ق. معجم‌ البلدان. ترجمۀ علینقی منزوی. 1380. تهران: سازمان میراث‌فرهنگی.
 خانلرخان، میرزا اعتصام‌الملک. 1351. سفرنامۀ خانلرخان. تصحیح منوچهر محمودی. تهران: محمودی.
 راعی، حسین. 1400. معماری مزارع تاریخی ایران؛ با نگاه ویژه به مزارع تاریخی اقلیم گرم و خشک ایران. تهران: دانشگاه علم و صنعت.
 رضائی‌پور، مریم، و محمدرضا فرزادبهتاش. 1399. مطالعۀ توسعۀ شهری اصفهان از دورۀ شاه‌عباس یکم تا دورۀ شاه‌عباس دوم با تأکید بر نقش زاینده‌رود. مجلۀ مطالعات معماری ایران. 9 (17): 123ـ141.
 ستوده، منوچهر. 1371. جغرافیای تاریخی شمیران. تهران: پژوهشگاه مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
 شیروانی، زین‌العابدین. بی‌تا. بستان السیاحه، خطی: کتابخانه و موزۀ ملی ملک.
 عالمی، مهوش. 1386. رابطۀ باغ‌های حکومتی و شهر در شیراز در دورۀ صفوی، در مجموعه مقالات نخستین همایش باغ ایرانی (باغ ایرانی، حکمت کهن، منظر جدید). به کوشش فریار جواهریان و فاطمه حیدری، 234ـ243. تهران: پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری.
 فرقانی، محمدفاروق. 1381. تاریخ اسماعیلیان قهستان. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
 فلور، ویلم. 2003. کشاورزی ایران در دورۀ قاجار. ترجمۀ شهرام غلامی. 1399. تهران: علمی و فرهنگی.
 فوریه، ژوانس. 1889. سه سال در دربار ایران. ترجمۀ عباس اقبال‌آشتیانی. به کوشش همایون شهیدی. 1385. تهران: دنیای کتاب.
 کلانتر ضرابی، عبدالرحیم. 1378. تاریخ کاشان. تصحیح ایرج افشار. تهران: فرهنگ ایران‌زمین.
 لاسترنج، گای. 1905. جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی. ترجمۀ محمود عرفان. 1393. تهران: علمی وفرهنگی.
 لمتون، ا. ک. س. 1939. مالک و زارع در ایران. ترجمۀ منوچهر امیری. 1363. تهران: علمی و فرهنگی.
 مک گرگور، سر چالرز متکالف. 1875. شرح سفری به ایالت خراسان و شمال غرب افغانستان. ترجمۀ مجید مهدی‌زاده. 1366. مشهد: آستان قدس رضوی.
 منصف، محمدعلی. 1354. امیرشوکت‌الملک؛ امیر قائن. تهران: امیرکبیر.
 مهندسین مشاور پردیس‌محاسب، 1388. طرح جامع شهر مود. وزارت مسکن و شهرسازی. بیرجند: سازمان مسکن و شهرسازی خراسان جنوبی.
 میکانیکی، جواد. 1388. روابط شهر و روستا و ناپایداری سکونتگاه‌های روستایی: مطالعۀ موردی بخش مرکزی شهرستان بیرجند، رسالۀ دکتری. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
 وات، کنت.1973. مبانی محیط‌زیست. ترجمۀ عبدالحسین وهاب‌زاده. 1383. مشهد: جهاد دانشگاهی.
 هیل، اف. 1920. نامه‌هایی از قهستان. ترجمۀ محمدحسن گنجی. 1378. مشهد: آستان قدس رضوی.
 ICOMOS. 1999. Charter on the Built Vernacular Heritage, Mexico: ICOMOS 12th General Assembly.
ICOMOS. 2011. The Valletta Principles for the Safeguarding and Management of Historic Cities, Towns and Urban Areas, Paris: The 17th ICOMOS General Assembly.
ICOMOS. 2013. The Burra Charter, Burwood: The Australia ICOMOS Charter for Places of Cultural Significance.
ICOMOS. 2017. ICOMOS ـ IFLA Principles Concerning Rural Landscape as Heritage, New Delhi: The 19th ICOMOS General Assembly.
 
Journal of Iranian Architecture Studies
Volume 13, Issue 26
March 2025
Pages 127-158

Files

Share

How to cite

Statistics