Landscape Aesthetics Based on Descriptive Poems from the Ghaznavid Era (990-1042 AD)

Document Type : Original

Authors

1 Associate Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University

2 M.Sc., Environmental Design, Research Center of Historic Buildings and Fabrics, Research Institute of Cultural Heritage and Tourism

10.22052/jias.2024.253464.1239

Abstract

It is necessary to study the landscape from various perspectives in order to perceive it aesthetically. Most previous studies about landscape aesthetics are either based upon non-Iranian references (therefore, they are irrelevant to the primary sources) or follow approaches used in the mid- to late centuries. This fact undermines our perception of the beauty of the landscape. For instance, restricting landscape aesthetics to its celestial aspects and focusing on divine aesthetics might limit the understanding of its more tangible dimensions. Therefore, the study of landscape aesthetics via its tangible elements can lead to a deeper understanding of it. The Persian descriptive poems dating from 990 to 1042 AD (380 to 433 AH), which explore the landscape and its aesthetic aspects, can be assumed as references to the question of the Persian viewpoint of landscape aesthetics during that period. In this research, we have chosen the poems of Unsuri-i Balkhi, Farrukhi-i Sistani, and Manuchehri-i Damghani (three poets in the Ghaznavid court) as case studies. Then, interpretations of the poems are provided as well as depictions of the subjective landscape as described by the three poets. Comparison between the reconstructed images beside the cognitive descriptions of the poets reveals the aesthetic approaches in that period. This subjective study of landscape aesthetics during the above-mentioned period presents an aesthetic framework focused on mundane aspects. Despite the resemblances in all three poets’ points of view, one could not deny the obvious differences in their approaches toward landscape aesthetics. The differences include the structural and hierarchical approach of Unsuri, the dynamic and hedonistic approach of Farrukhi, and the natural and time-oriented approach of Manuchehri.

Keywords

References

 امامی، نصرالله. 1392. پرنیان هفت‌رنگ، تحلیلی از زندگی و شعر فرخی سیستانی با گزیدۀ اشعار. تهران: جامی.
جعفری‌ها، رضا، مجتبی انصاری، و محمدرضا بمانیان. 1395. زیبایی‌شناسی اسلامی و آموزه‌های آن در منظر شهر. اندیشۀ معماری 1 (2): 15ـ29.
جیحانی، حمیدرضا. 1393. بازیابی ساختارهای فضای بازِ طراحی‌شده در باغ‌سازی پیرامون عناصر معماری براساس شعر و متون توصیفی-داستانی فارسی سده‌های 6ـ4 هجری قمری. پایان‌نامۀ دکتری مرمت گرایش مرمت و احیای بناها و بافت‌های تاریخی. اصفهان: دانشگاه هنر اصفهان.
 حبیبی، امین. 1396. رویکردهای نوین در پژوهش زیبایی‌شناسی منظر. باغ نظر 14 (49): 69ـ76.
 خاتمی، محمود. 1390. پیش‌درآمد فلسفه‌ای برای هنر ایرانی. تهران: فرهنگستان هنر.
 دهخدا، علی‌اکبر. 1372. لغت‌نامۀ دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
 زرین‌کوب، عبدالحسین. 1331. منوچهری شاعر طبیعت. یغما 8 (53): 349ـ353.
 سمیعی (گیلانی)، احمد. 1375. نقدی بر وصف طبیعت در شعر غنائی فارسی (قرن‌های چهارم و پنجم هجری)، نوشـتۀ شارل هانری دوفوشه‌کور. نامۀ فرهنگستان 2 (4): 117ـ139.
ـ شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. 1388. صور خیال در شعر فارسی. تهران: آگاه.
 صفا، ذبیح‌الله. 1369. تاریخ ادبیات در ایران، ج1. تهران: فردوسی.
 عمید، حسن. 1359. فرهنگ عمید. تهران: امیرکبیر.
 عنصری بلخی، ابوالقاسم حسن ‌بن ‌احمد. 1363. دیوان عنصری بلخی. به‌ کوشش سید محمد دبیرسیاقی. تهران: کتابخانۀ سنایی.
 فرخی سیستانی، معین‌الدین بن علی جولوغ. 1388. دیوان فرخی سیستانی. به ‌کوشش سید محمد دبیرسیاقی. تهران: زوار.
 فروزانی، ابوالقاسم. 1387. غزنویان از پیدایش تا فروپاشی. تهران: سمت.
 قیومی بیدهندی، مهرداد. 1387. باغ‌های خراسان در تاریخ بیهقی. صفه 17 (1): 5ـ28.
 معین، محمد. 1387. فرهنگ فارسی معین. تهران: منشأ دانش.
 منصوری، سید امیر. 1383. تماشای صحرا (تأملی در زیبایی‌شناسی منظره در شعر حافظ). باغ نظر 1 (1): 71ـ84.
 منصوری، سید امیر. 1384. درآمدی بر زیبایی‌شناسی باغ ایرانی. باغ نظر 2 (3): 58ـ63.
 منوچهری دامغانی، ابوالنجم احمد بن قوص بن احمد. 1390. دیوان منوچهری دامغانی. به ‌کوشش سید محمد دبیرسیاقی. تهران: زوار.
 میثمی، جولی اسکات. 1391. تاریخ‌نگاری فارسی، سامانیان، غزنویان، سلجوقیان. ترجمۀ محمد دهقانی. تهران: ماهی.
 نظامی عروضی سمرقندی، احمد بن عمر بن علی. 1331. چهارمقاله. ‌تصحیح محمد قزوینی و به‌ کوشش محمد معین. تهران: ارغوان.
 de Fouchécour, Charles-Henri. 1969. La description de la nature dans la poésie lyrique persane du XIe siècle: inventaire et analyse des themes. Paris: C. Klincksieck.
Qayyoomi Bidhendi, Mehrdad. 2021. “Paradises of the Pen, A Survey of Persian Gardens in the Eleventh Century Persian Literature”. In Persian Paradises at Peril, Landscape Planning and Management in Contemporary Iran, edited. By Farzin Fardanesh and Fatemeh Farnaz Arefian, 16-42. Cham (Switzerland): Springer.
Journal of Iranian Architecture Studies
Volume 12, Issue 24
April 2024
Pages 129-149

Files

Share

How to cite

Statistics