The Role of Visual Connectivity in Shaping the Concept of Domain in Historic Houses of the Qajar Period in Rasht

Document Type : Original

Authors

1 Ph.D. Candidate in Architecture, Department of Architecture, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.

2 Associate Professor, Architecture Department, Jundi-Shapur University of Technology

3 azad ahvaz university

Abstract

The houses of the Qajar period in Rasht are valuable examples of traditional Iranian houses with different spatial configurations from those of other parts of Iran. Visual connectivity is a crucial factor in shaping the concept of domain in residential spaces. Houses have different visual qualities according to their designs and provide different experiences of space. This study aims to investigate the concept of domains by analyzing indicators of visual connectivity of indoor relationships in these houses. The research uses the descriptive-analytical method with logical reasoning of software outputs. In the first step, the houses were divided into four groups according to their designs, and then two samples were selected from each group with a total of eight. For coherence purposes and the comparative study of the samples, three common spaces of the veranda, reception room, and bedroom were analyzed. In the second stage, visual quality indicators including visual connectivity, viewing distances, and intelligibility were extracted from the research literature. In the third stage, visibility graph analysis, axial maps with cones of vision, axial lines, and connectivity and integration diagrams were produced in the Depthmap software. The results show that the visual connectivity values of spaces are different resulting in the creation of perceptual domains and spatial hierarchies. By examining the visibility cone indicators in the houses, it was observed that more adjacency with walls, less spatial complexity because of convexity of shape, and visual and physical accessibility make a space (such as the veranda) more connected with other spaces. On the other hand, lower values of the mentioned indicators create more privacy (such as in the bedrooms). Therefore, the indoor spaces of the extroverted houses of Rasht, while transparent, have visual and spatial boundaries that create a hierarchy of domains.

Keywords

References

ـ اقبالی، سید‌ رحمان، و پدرام حصاری. ۱۳۹۲. رویکرد مدولار و پیش‌ساختگی در مسکن انعطاف‌پذیر. مسکن و محیط روستا 32 (1۴3): ۵3ـ۶8.
ـ آلتمن، ایروین. 1382. محیط و رفتار اجتماعی، خلوت، فضای شخصی، قلمرو و ازدحام. ترجمۀ علی نمازیان. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
ـ برومبرژه، کریستیان. 1370. مسکن و معماری در جامعۀ روستایی گیلان. ترجمۀ علاءالدین گوشه‌گیر. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ـ بهپور، زهرا، حمیدرضا شعاعی، و مسعود نبی میبدی. 1397. نحو فضا رهیافتی برای ادراک عرصه‌بندی خانه در شهر یزد (دوره‌های قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی). نشریۀ معماری اقلیم گرم و خشک ۶ (8): ۴7ـ7۵.
ـ پوردیهیمی، شهرام. ۱۳۹0. فرهنگ و مسکن. مسکن و محیط روستا 30 (13۴): 3ـ18.
ـ پیوسته‌گر، یعقوب، علی‌اکبر حیدری، مریم کیایی، و مهدخت کیایی. 139۶. تحلیل فرایند مسیریابی با استفاده از روش نحو فضا در موزۀ هنرهای معاصر. هویت شهر 11 (2): ۴۵ـ۵8.
ـ بمانیان، محمدرضا، متین جلوانی، و سمیرا ارجمندی. 139۵. بررسی ارتباط میان پیکربندی فضایی و حکمت در معماری اسلامی مساجد مکتب اصفهان، نمونۀ موردی: مسجد آقانور، مسجد امام اصفهان و مسجد شیخ لطف الله. مطالعات معماری ایران ۵ (9): 1۴1ـ1۵7.
ـ جباران، فاطمه، غلامرضا طلیسچی، نیما دیماری، و علی دری. 1397. سازوکارهای تنظیم خلوت در خانه‌های برون‌گرای گیلان (نمونۀ موردی: خانه‌های روستایی). مجلۀ پژوهش‌های معماری اسلامی ۶ (۴): 103ـ119.
ـ حسینی، سید باقر، مهران علی‌الحسابی، و فاطمه نسبی. 1390. تحلیل محیط شهری از رویکرد کیفیت بصری (نمونۀ موردی: قابلیت دید در بافت قدیم شهر بوشهر). هویت شهر ۵ (8): 83ـ91.
ـ حیدری، علی‌اکبر، عیسی قاسمیان اصل، و مریم کیایی. 139۶. تحلیل ساختار فضایی خانه‌های سنتی ایران با استفاده از روش نحو فضا؛ مطالعۀ موردی: مقایسۀ خانه‌های یزد، کاشان و اصفهان. مطالعات شهر ایرانی اسلامی 7 (28): 21ـ33.
ـ خاکپور، مژگان. 138۶. معماری خانه‌های گیلان. رشت: فرهنگ ایلیا.
ـ خاکپور، مژگان، مجتبی انصاری، و علی طاهریان. 1389. گونه‌شناسی خانه‌های بافت قدیم شهر رشت. نشریۀ هنرهای زیبا 2 (۴1): 29ـ۴2.
ـ ریسمانچیان، امید، و سایمون بل. 1389. شناخت کاربردی روش چیدمان فضا در درک پیکره‌بندی فضایی شهرها. نشریۀ هنرهای زیبا 2 (۴3): ۴9ـ۵۶.
ـ سعادتی وقار، پوریا، اسماعیل ضرغامی، و عبدالحمید قنبران. 1398. واکاوی تعامل بین گونه‌های شکلی مسکن سنتی و ارتباطات فضایی با استفاده از ابزار نحو فضا (نمونۀ موردی: خانه‌های سنتی کاشان). مطالعات معماری ایران 8 (1۶): 1۵3ـ179.
ـ طالقانی، محمود. 1390. خانۀ مرادی: میراث معماری روستایی گیلان (۶). تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران.
ـ عباس‌زادگان، مصطفی. 1381. روش چیدمان فضا در فرایند طراحی شهری با نگاهی به شهر یزد. نشریۀ مدیریت شهری 3 (9): ۶۴ـ11۵.
ـ لنگ، جان. 1381. آفرینش نظریۀ معماری: نقش علوم رفتاری در طراحی محیط. ترجمۀ علیرضا عینی‌فر. تهران: دانشگاه تهران.
ـ مسعودی‌نژاد، رضا. 139۵. مطالعۀ تطبیقی بازار تجاری و بازار اجتماعی با نگاهی معطوف به بازارهای تاریخی دزفول و شوشتر به‌عنوان بازار تجاری. مطالعات معماری ایران ۵ (10): 73ـ100.
ـ مرتاض هجری، محمد، سید عباس یزدان‌فر، و سید باقر حسینی. 1۴00. بررسی روابط متقابل سبک زندگی و سازمان فضایی خانه؛ مورد مطالعه: خانه‌های مسکونی شهرستان رشت. مطالعات معماری ایران 10 (19): 193ـ213.
ـ معماریان، غلامحسین. 1381. نحو فضای معماری. صفه 12 (3ـ۴): 7۵ـ83.
ـ ـــــــ . 1392. سیری در مبانی نظری معماری. تهران: سروش دانش.
- Acre, Fernanda, and Annemie Wyckmans. 2015. Dwelling Renovation and Spatial Quality: The Impact of the Dwelling Renovation on Spatial Quality Determinants. International Journal of Sustainable Built Environment 4 (1): 12-41.
- Benedikt, Michael L. 1979. To Take Hold of Space: Isovists and Isovist Fields. Environment and Planning B: Planning and design 6 (1): 47-65.
- Bittermann, Michael, and Ozer Ciftcioglu. 2006. Real-time Measurement of Perceptual Qualities in Conceptual Design. Sixth International Symposium on Tools and Methods of Competitive Engineering TMCE, Ljubljana, Slovenia, 18–22 April,.
- Dawes, Michael J., and Michael J Ostwald. 2014. Prospect-Refuge Theory and the Textile-block Houses of Frank Lloyd Wright: An Analysis of Spatio-visual Characteristics Using Isovists. Building and Environment 80: 228-240.
- Fisher-Gewirtzman, Dafna, Dalit Shach-Pinsly, Israel A. Wagner, and Michael Burt. 2005. View-oriented Three-dimensional Visual Analysis Models for the Urban Environment. Urban Design International 10 (1): 23-37.‏
- Indraprastha, Aswin, and Michihiko Shinozaki. 2012. Computational Models for Measuring Spatial Quality of Interior Design in Virtual Environment. Building and Environment 49: 67-85.
- Jiang, Bin, Christophe Claramunt, and Björn Klarqvist. 2000. Integration of Space Syntax into GIS for Modeling Urban Spaces. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation 2 (3-4): 161-171.
- Mustafa, Faris Ali, and Ahmad Sanusi Hassan. 2013. Mosque Layout Design: An Analytical Study of Mosque Layouts in the Early Ottoman Period. Frontiers of Architectural Research 2 (4): 445-456.‏
- Maina, J. J., and Audu, M. T. 2016. Wayfinding In Educational Buildings: A Case Study Of The Faculty Of Environmental Design Ahmadu Bello University. Environl Journal of Environmental Studies 4 (1): 1-15.
- Shach Pinsly, Dalit, Dafna Fisher-Gewirtzman, and Michael Burt. 2007. Visual Exposure’analysis Model: A Comparative Evaluation of Three Case Studies. Urban Design International 12 (2): 155-168.
- Tandy, C. R. V. 1967. The Isovist Method of Landscape Survey. Methods of Landscape Analysis 10: 9-10.
- Yamu, Claudia, Akkelies Van Nes, and Chiara Garau. 2021. Bill Hillier’s legacy: Space Syntax—A Synopsis of Basic Concepts, Measures, and Empirical Application. Sustainability 13 (6): 3394.
- Zhang, Dong, Chunhua Shi, and Linru Li. 2022. Study of the Differences in the Space Order of Traditional Rural Settlements. Journal of Asian Architecture and Building Engineering: 1-15.

Files

Share

How to cite

Statistics